Omstreeks 1870 brak een nieuwe fase in de geschiedenis van Nederlands-Indië aan. Veel gebieden buiten Java werden in versneld tempo onder Nederlands bestuur gebracht door een op interventie en expansie gerichte politiek. Plantagehouders, scheepvaartmaatschappijen en mijnbouwondernemingen volgden het rood-wit-blauw van de militairen naar deze zogeheten Buitengewesten. Het Nederlands kolonialisme bereikte daardoor in de decennia na 1890 een hoogtepunt, zowel politiek als economisch.

Vanaf de eeuwwisseling gingen er echter steeds meer stemmen op om ook de ‘inlandse’ bevolking van het ‘succes’ mee te laten profiteren. Allerlei plannen 'tot verheffing van de inlander’, de zogenaamde Ethische Politiek, zagen het licht. Dat die ‘inlander’ ook zelf ideeën over zijn toekomst had en dat die niet eeuwig Nederlandse leiding zou aanvaarden, werd gaandeweg duidelijk. Het veroorzaakte in de jaren twintig in Nederlandse kring een terugvallen op de oude conservatieve ideologie.

Van Heutsz
Fotografie in Nederlands-Indië