Nederland en Engeland: de band tussen twee naties > Ooggetuigen
Nu er weer naarstig gezocht wordt naar wat het betekent om ‘Nederlander’ te zijn en Nederland collectief een soort identiteitscrisis lijkt door te maken, is het verhelderend om te zien hoe in vroeger eeuwen de Hollander zichzelf zag, en hoe hij door buitenlanders – in dit geval de Engelsen – werd bekeken. Van bot, wreed en drankzuchtig tot nijver, hardwerkend en spaarzaam. Andersom zag men in Nederland - en elders - de Engelsen als arrogante en xenofobe eilandbewoners. Een aardig beeld van hoe men over elkaar dacht, krijgt men uit de reisdagboeken en reisbeschrijvingen van Engelsen en Nederlanders die de Noordzee overstaken voor zaken of voor een toeristisch tripje.
Nu wij van hot naar her vliegen is het nauwelijks meer voor te stellen wat een bijzondere gebeurtenis een buitenlandse reis in vroeger eeuwen was in een mensenleven. Vaak was het een eenmalige gelegenheid en veel van de reizigers hielden dan ook een reisdagboek bij, of maakten aantekeningen die ze later uitwerkten. Sommigen schreven een reisverslag in een de vorm van brieven naar het thuisfront, soms zelfs op rijm. Voor veel jonge mannen was het een opstap naar een eigen politieke carrière om een edelman op een buitenlandse reis te vergezellen. Zij maakten vaak een verslag van zo'n reis dat weinig persoonlijke indrukken bevat, maar zich concentreert op een beschrijving van land en volk, staatsinrichting, geschiedenis en dergelijke van het bezochte land.
Overigens kwamen er veel meer Britten naar Nederland dan andersom. Er zijn dan ook meer reisverslagen van Britse reizigers in de Nederlanden opgenomen in deze collectie dan van Hollanders die Groot-Brittannië bezochten.
Lees meer over hoe Britten en Hollanders over elkaar denken en dachten:
> Beeldvorming
> Nederlanders in Engeland
> Owen Felltham: blauwdruk voor de stereotype Nederlander