Illegale pamfletten en brochures > Illegale pamfletten
Deze deelcollectie bestaat uit circa 1000 verschillende pamfletten. Veelal zijn die door dezelfde illegale groepen vervaardigd en verspreid als de illegale kranten (zoals Trouw, Vrij Nederland, Het Parool en De Waarheid). Soms gaat het om speciale bulletins van deze illegale kranten, meestal om op zichzelf staande teksten.
In de pamfletten wordt opgeroepen tot verzet tegen de Duitse bezetters. Daarnaast wordt direct of indirect gereageerd op een concrete gebeurtenis of Duitse maatregel. Op deze manier heeft het verzet geprobeerd de bevolking te mobiliseren. Ze wilden de bezettende macht duidelijk maken dat de weerbaarheid van de bevolking nog lang niet gebroken was.
Voorbeelden van onderwerpen waarover deze illegale pamfletten gaan, zijn:
- arbeidsinzet
- jodenvervolging
- Koninklijk Huis
- zwarte handel
De oplagecijfers van de illegale pamfletten variƫren van een enkel - soms handgeschreven - exemplaar tot enkele honderden getypte en gestencilde exemplaren. Sommige pamfletten verschenen zelfs in druk, in relatief grote aantallen. Het gaat hier met name om de pamfletten die afkomstig waren van illegale groepen die ook kranten verspreidden.
Van een groot aantal pamfletten zijn meerdere exemplaren aanwezig, die soms slechts in verschijningsvorm (gedrukt, dan wel getypt en gestencild) en qua typografie soms ook inhoudelijk van elkaar verschillen. In het geval van tekstuele verschillen kan het gaan om onbedoelde vergissingen bij het overnemen van een bestaande tekst, maar ook om bewuste veranderingen ter wille van de boodschap van het pamflet.
Er is voor gekozen om niet alle exemplaren van de verschillende edities, die vaak niet meer dan kleine verschillen (veelal van typografische aard) vertonen, in Het Geheugen op te nemen. Alleen wanneer er sprake is van tekstuele verschillen of van opmerkelijke verschillen qua vormgeving en opmaak zijn meer exemplaren van eenzelfde brochure of pamflet opgenomen.