Straatliederen > Genres van de straat
Wat werd er op straat zoal gezongen? In de collecties liedbladen springen enkele grote groepen in het oog.
Het sensatielied:
De liedblaadjes werden snel geproduceerd en konden als nieuwsbericht fungeren. De bloederigste moorden, de ergste schurkenstreken en de grootste rampen werden in korte tijd in liedvorm verspreid.
Het bedellied:
Vanaf de jaren dertig van de twintigste eeuw verschijnen grote aantallen bedel- en klaagliedjes, geschreven door (of voor) werklozen, invaliden en andere behoeftigen, die hiermee in hun inkomen trachten te voorzien.
Het vaderlandse en politieke lied:
Van oudsher wordt er in Nederland gezongen over het eigen land, de politiek en het Oranjehuis, maar in de negentiende eeuw komt de productie pas goed op gang. In deze tijd vloeit ook een keur aan keurige, burgerlijke vaderlandse liederen uit de pen van schrijvers als J.P. Heije (De zilvervloot). Dat ze op straat wel degelijk worden opgepikt, bewijzen de vele nieuwe liedjes die op de melodie ervan worden geschreven. Uiteraard zijn niet alle liedjes even braaf. Politiek en partijstrijd zorgen voor een stevige portie venijn en spot.
Het liefdes- en familielied:
Het minder tijdgebonden, maar meest bezongen onderwerp is en blijft de liefde. Gelukkige romances, potsierlijke vrijages, gebroken harten, al dan niet sentimenteel bezongen: hiervan krijgt het publiek nooit genoeg. En ook familie is een onuitputtelijke bron. Dan gaat het om ruzies, misverstanden, dode ouders of kinderen of juist huiselijk geluk.
Het kolderieke lied:
Er wordt wat afgelachen in en om het lied. Zotte taferelen in drinkliederen, pure platheid (onderbroekenlol, poep, pies en sex) in spot- en kluchtliederen en pesterijen in gelegenheidsliederen bij bruiloften en partijen, we vinden het in alle eeuwen terug.
Het amusementslied:
In het amusementslied, dat we vanaf het einde van de negentiende eeuw tegenkomen, worden de toehoorders vermaakt met 'feel good'-onderwerpen als een uitstapje naar zee of naar het bos en tantes die harmonica spelen.