Veel van de collectie over slavernij is al lange tijd in het bezit van het Tropenmuseum. De oudste stukken zijn verzameld in de tijd dat het nog in Haarlem gevestigd was, en Koloniaal Museum heette. Een aantal voorwerpen is afkomstig uit de collectie van Natura Artis Magistra (Artis), en kwam bij het Koloniaal Museum terecht toen dat begin twintigste eeuw naar Amsterdam verhuisde. 

Religie is een belangrijk subthema binnen het hoofdthema slavernij. Slaven creëerden op basis van wat ze uit Afrika hadden meegenomen hun eigen religies in de Amerika's. Dit gebeurde deels buiten het zicht van de christelijke slavenhouders die hier niets van moesten hebben.

Sommige van die religies bleven heel Afrikaans, zoals de winti-religie in Suriname, waarvan het museum voorwerpen bezit uit de tijd van de slavernij (Van Breugel collectie, verworven via Artis) en daarna. Andere religies werden meer een mengvorm van tradities, met een christelijke buitenkant en een Afrikaanse binnenkant. Daardoor konden zij gemakkelijker overleven. Dat was bijvoorbeeld het geval met vodou op Haïti, santería op Cuba, en umbanda en candomblé in Brazilië. Voorwerpen uit deze religies zijn van veel recenter datum, maar behoren wel tot de erfenis van slavernij.