Slavernij is een veelvoorkomend verschijnsel in de wereldgeschiedenis. Het meest bekend is het trans-Atlantisch slavernijsysteem, omdat het de basis vormde voor het Europese kolonialisme in het Atlantisch gebied.

De slavernijcollectie van het Tropenmuseum richt zich op Suriname en in mindere mate de rest van het Caribisch gebied en Brazilië. De collectie is grofweg in vijf thema's in te delen: Slavenhandel, Leven en werk op de plantages, Religie, Afschaffing van de slavernij en Erfenis van slavernij.

Deze categorieën zien we terug in een aantal objecten en documenten. De meerderheid van de slavernijcollectie bestaat echter uit beeldmateriaal. Foto's, prenten, tekeningen en schilderijen geven een beeld vanuit het perspectief van slaaf en plantagehouder, van buitenstaander en getroffene. Beroemd zijn hier de gravures uit Reize naar Surinamen, en door de binnenste gedeelten van Guiana door kapitein J.G. Stedman (1799-1800).