Vincent van Gogh: brieven, kunst en context > Topstukken
Van Gogh beschreef in zijn brieven vaak aan welke schilderijen en tekeningen hij werkte. Zo is in zijn eigen woorden na te lezen hoe hij dacht over de schilderijen die wij tot zijn topstukken rekenen. Er is een hele reeks brieven waaruit blijkt hoe uitvoerig hij zich voorbereidde op bijvoorbeeld De aardappeleters. Ook over De zonnebloemen schreef hij bij herhaling.
De aardappeleters, 1885
De aardappeleters, Van Goghs vroegste meesterwerk, was heel belangrijk voor hem. Hij was nog maar twee jaar schilder en wilde bewijzen dat hij een ingewikkelde compositie met meerdere figuren aankon. In zijn brieven aan zijn broer Theo en aan de kunstenaar Anthon van Rappard ging hij er uitvoerig op in.
Bekijk De aardappeleters en brieven over dit schilderij >>
Zelfportret als schilder, 1888
In een lange brief aan zijn zus Willemien had Vincent het onder meer over zijn Zelfportret als schilder. Hij beschreef haar de kleuren en zijn gezichtsuitdrukking: “rimpels in voorhoofd en om den mond, stijf houterig, een zeer rooden baard, vrij ongeredderd en triest”. [brief 626]
Bekijk Zelfportret als schilder en brieven over dit schilderij >>
De brug van Langlois, 1888
In de Zuid-Franse stad Arles schilderde Van Gogh meerdere keren dezelfde ophaalbrug. De eerste versie beviel hem niet en hij maakte meteen een ander schilderij met hetzelfde onderwerp, maar in een totaal andere kleurstelling. Uit een brief aan Theo blijkt waarom: hij paste zijn kleurgebruik aan omdat alles er anders uitzag nu het weer was omgeslagen.
Bekijk De brug van Langlois en brieven over dit schilderij >>
Het gele huis, 1888
In Arles woonde Van Gogh in het Gele Huis. De inrichting daarvan hield hem erg bezig. Als wandversiering maakte hij een reeks schilderijen. Bij herhaling nodigde hij zijn collega’s Paul Gauguin en Emile Bernard uit om bij hem in het Gele Huis te komen wonen en werken; Gauguin verbleef er eind 1888 uiteindelijk negen weken.
Bekijk Het gele huis en brieven over dit schilderij >>
De slaapkamer, 1888
Van Gogh had maar twee dagen nodig om een schilderij van zijn slaapkamer in het Gele Huis in Arles te maken. Aan Theo schreef hij: “de kleur moet het hier doen en moet hier rust of slaap in het algemeen suggereren”. [brief 705] Een jaar later schilderde hij nog twee andere versies.
Bekijk De slaapkamer en brieven over dit schilderij >>
De zaaier, 1888
Van Gogh was een groot bewonderaar van het beroemde schilderij De zaaier van Jean-François Millet. Het thema hield hem zijn hele kunstenaarsloopbaan bezig en hij schilderde en tekende het meerdere malen. Sommige versies beschreef hij in zijn brieven, zoals De zaaier waarvan zich een kleine variant in het Van Gogh Museum bevindt.
Bekijk De zaaier en brieven over dit schilderij >>
Zonnebloemen, 1889
In augustus 1888 begon Van Gogh zonnebloemen te schilderen: “Ik werk er alle ochtenden aan vanaf zonsopgang. Want de bloemen verwelken snel en het is zaak het geheel in één ruk te maken.” [brief 666] In totaal maakte hij elf verschillende werken met zonnebloemen, waarvan één in het Van Gogh Museum.
Bekijk Zonnebloemen en brieven over dit schilderij >>
Amandelbloesem, 1890
Theo en Jo van Gogh vernoemden hun zoontje Vincent Willem (1890-1978) naar de kunstenaar. Meteen na diens geboorte maakte Vincent een schilderij voor in hun slaapkamer. Het stelde grote takken amandelbloesems voor, tegen een blauwe lucht. Hij had graag nog meer bloesems willen schilderen, maar was daar door een ernstige psychische crisis niet toe in staat.
Bekijk Amandelbloesem en brieven over dit schilderij >>
Irissen, 1890
Tijdens zijn laatste dagen in de inrichting voor geesteszieken in Saint-Rémy-de-Provence schilderde Van Gogh een paar bloemstudies, waaronder het grote boeket paarse irissen tegen een gele achtergrond in de collectie van het Van Gogh Museum.
Bekijk Irissen en brieven over dit schilderij >>
Korenveld met kraaien, 1890
In 1890 maakte Van Gogh een serie van twaalf landschappen. Het Korenveld met kraaien is er één van. Hij omschreef het als “immense uitgestrekte korenvelden onder woeste luchten”, waarin hij geprobeerd had “triestheid, extreme eenzaamheid” uit te drukken. [brief 898] Anders dan vaak wordt gedacht, is dit schilderij overigens niet het allerlaatste dat Van Gogh vervaardigde.
Bekijk Korenveld met kraaien en brieven over dit schilderij >>
