Vincent van Gogh: brieven, kunst en context > Inspiratie en invloeden
In Van Goghs brieven duiken telkens weer de namen op van zijn grote voorbeelden Rembrandt, Millet, Delacroix en Mauve. Toen hij in Parijs eenmaal had kennisgemaakt met de Japanse prentkunst en met het werk van de impressionisten, lieten ook die hem niet meer los. Verder had Van Gogh een grote belangstelling voor literatuur en hij vertelde vaak op welke ideeën hij door het lezen werd gebracht.
Boerenleven
Van Gogh bewonderde de boerenbevolking en idealiseerde hun eenvoudige leven dicht bij de natuur. Hij schreef bijvoorbeeld: “Ik denk er zoo dikwijls aan dat de boeren een wereld op zich zelf zijn, in veel opzigten zooveel beter dan de beschaafde wereld. Niet in alle opzigten want wat weten ze van kunst en meer andere dingen?” [brief 497]
Bekijk brieven over het boerenleven >>
Literatuur
In zijn brieven verwijst Van Gogh zo’n 800 keer naar boeken en artikelen die hij had gelezen, van meer dan 150 verschillende auteurs. Hij las Franse, Nederlandse en Engelse literatuur en putte er veel inspiratie uit.
Bekijk brieven over literatuur >>
Japanse prenten
Net als veel van zijn collega-schilders had Van Gogh grote bewondering voor Japanse prenten. Hij benijdde de Japanners om hun heldere manier van tekenen: “Hun werk is even gemakkelijk als ademhalen en zij maken een figuur in enkele trefzekere lijnen met hetzelfde gemak, alsof het even simpel is als het dichtknopen van je vest.” [brief 686]
Bekijk brieven over Japanse prenten >>
Mauve
De befaamde Haagse School-schilder Anton Mauve was een aangetrouwde neef van Van Gogh, en hij gaf hem in 1881 enige tijd les. Het begon naar wederzijdse tevredenheid, maar al gauw ontstonden er wrijvingen en het kwam tot een definitieve breuk. Toch had Van Gogh het nog vaak over Mauve, en diens werk bleef voor hem een voorbeeld.
Bekijk brieven over Anton Mauve >>
Gauguin
Het was een droom van Van Gogh om samen te werken met Paul Gauguin, wiens werk hij bewonderde. Hij haalde hem over om naar Arles te komen, en Gauguin woonde en werkte negen weken bij hem in het Gele Huis. Helaas liep het mis en Gauguin vertrok nadat Van Gogh in een vlaag van verstandsverbijstering een deel van zijn oor had afgesneden.
Bekijk brieven over Paul Gauguin >>
Delacroix
Al in Holland maakte Vincent kennis met het werk en de kleurtheorieën van de Franse schilder Eugène Delacroix (1798-1863). Hij probeerde diens theorieën over complementaire kleuren uit in zijn schilderijen. Zijn liefde voor het werk van Delacroix was blijvend en hij greep telkens op dit voorbeeld terug.
Bekijk brieven over Eugène Delacroix >>
Millet
Het werk van de Franse kunstenaar Jean-François Millet (1814-1875) was van grote betekenis voor Van Goghs kunst en levensopvatting. Het ontzag dat hij voelde voor deze schilder van het boerenleven besprak hij in vele brieven.
Bekijk brieven over Jean-François Millet >>
Rembrandt
“Rembrandt gaat zoo diep in 't mysterieuse dat hij dingen zegt waarvoor in geen taal woorden bestaan”, schreef Van Gogh eens aan Theo. [brief 534] Sommige schilderijen had hij in het echt gezien, andere kende hij alleen als reproductie. Ook al werd zijn eigen palet steeds kleurrijker, de licht-donker effecten van deze Hollandse meester bleven in zijn gedachten.
Bekijk brieven over Rembrandt >>
Impressionisme
De kennismaking met het Impressionisme in Parijs betekende een schok voor Van Gogh. Het deed hem inzien dat zijn schilderij De aardappeleters, dat hij niet zonder trots zag als een modern meesterstuk, lang niet zo modern was als hij dacht. Hij begon te experimenteren met de voor hem nieuwe kleuren en penseelstreken en algauw zou hij zich tot de impressionisten rekenen.
Bekijk brieven over het impressionisme >>