Practiicke van den Spaenschen raet

Vervaardigingsjaar

1618

Periode

• 17e eeuw

Omschrijving

De ‘Practiicke van den Spaenschen raet’ is een pamflet uit 1618. Het maakt deel uit van de omvangrijke pamflettencollectie in de Fagel bibliotheek. In de vroegste delen bevinden zich onder andere honderden traktaten geschreven tijdens de eerste grote crisis in de jonge Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Deze teksten speelden een grote rol in een verhit publieke debat, dat zelfs culmineerde in de publieke executie van verschillende politieke leiders. In de jaren 1610, tijdens het Twaalfjarig Bestand met Spanje, barstte een religieus conflict los tussen de aanhangers van het bestand en zij die de strijd tegen Spanje wilden hervatten. Dit anonieme pamflet, waarschijnlijk geschreven door de Contra-Remonstrantse predikant Rippertus Sixti (1583-151), waarschuwde dat de Nederlanden terugvielen in de klauwen van de Spaanse tirannie. Hij beweerde dat dat te wijten was aan een vijfde colonne, de Arminianen (of Remonstranten), die het bestand zouden willen vernieuwen om de Spaanse macht te herstellen. Sixti ging zelfs zo ver om Johannes van Oldenbarneveldt, de hoogste politieke figuur van de Republiek, te beschuldigen van het verkopen van het land aan de Spanjaarden. Het pamflet werd eerst anoniem gedrukt door de Leidse drukker Jan Claesz van Dorp. Kort daarop werd hij gearresteerd en vervolgd door de gemeenteraad die voornamelijk uit Remonstranten bestond. Maar zoals zoveel Contra-Remonstrantse traktaten uit die tijd, werd het een besteller, een collectors-item zelfs. De Fagel collectie heeft tien exemplaren van dit pamflet, in zeven edities gedrukt door het hele land.

Collectie

Fagel-collectie

Instelling

• Trinity College Dublin

Bron

• Fag. H.1.25 no.13, TCD

Copyright

Publiek domein

Trefwoord

• Nederlandse Republiek
• Remonstranten
• Contraremonstranten
• Twaalfjarig Bestand
• Pamflet
• Johan van Oldenbarneveldt
• Rippertus Sixti
• Spanje
• Leiden