Uit de meer dan tien eeuwen omspannende collectie van de KB is een selectie gemaakt van 72 topstukken die een gevarieerd beeld geven van de Nederlandse (cultuur)geschiedenis. Van gebedenboeken en dichtbundels tot atlassen, sprookjesboeken en experimenteel drukwerk. Van de middeleeuwen tot nu.

De middeleeuwen spreken rechtstreeks tot je via de de verzameling middeleeuwse handschriften van de KB. Veel zijn er oorspronkelijke gemaakt voor persoonlijk gebruik tijdens de katholieke eredienst. Er zijn Nederlandstalige handschriften en versierde handschriften uit andere delen van Europa. “Der naturen bloeme” van Jacob van Maerlant is Nederlandstalig én versierd. In deze encyclopedie van de natuur zou je een vroege voorloper van Wikipedia kunnen zien. “Der naturen bloeme” is één van de topstukken die je hier kunt bekijken.

De zeevaart en visvangst speelden in de Nederlandse geschiedenis een grote rol. De sporen ervan vind je terug in de collectie moderne handschriften van de KB, in brieven, albums en documenten die vanaf ca. 1550 zijn gemaakt. De Scheveninger Adriaen Coenen schreef en tekende een boek vol over vis en de zee: het “Visboek” uit 1579 is een onbetwist KB-topstuk.

Atlassen werden gemaakt om de wereld letterlijk in kaart te brengen, maar ook om de Nederlandse rijkdom trots te tonen. Spectaculair is “Atlas De Wit”, een stedenatlas met gedrukte plattegronden en prenten van belangrijke monumenten uit Nederlandse steden. De kaarten zijn zeer gedetailleerd. “Atlas de Wit” is – net als andere atlassen, kranten, liedboeken en overheidspublicaties – verzameld in de collectie gedrukte boeken tot en met de 18de eeuw.

Kinderen kregen vanaf de negentiende eeuw hun eigen boeken. De KB heeft een omvangrijke collectie kinderboeken, waarvan sommige door kunstenaars zijn gemaakt. “Hoe de vogels aan een koning kwamen” is daarvan een voorbeeld. Het is een prentenboek met geestige teksten van de art-nouveaukunstenaar Theo van Hoytema.

Het twintigste-eeuwse modernisme in de kunst kreeg ook zijn weerslag in boekvorm. Drukker-kunstenaar H.N. Werkman uit Groningen maakte in de crisisjaren vlak voor de Tweede Wereldoorlog levendige, moderne prenten voor het boekje “Hot Printing”. Hij schreef er zelf dadaïstische teksten voor en maakte er een hele reeks andere prenten bij. Een topstuk uit de collectie moderne gedrukte boeken van de KB.