grafsteen van Gumattius

Topstuk

Grafsteen

Circa 100 na Chr., kalksteen, 145 cm h, Dodewaard (Betuwe)

In ons land zijn enkele tientallen grafstenen uit de Romeinse tijd teruggevonden. Deze steen is bewaard gebleven doordat hij ingemetseld was in de kerktoren van Dodewaard. Afgebeeld is de dode die op een rustbed ligt te eten. Aan zijn voeten staat een bediende.

Het dodenmaal is een vaak voorkomende afbeelding op grafstenen. Boven dit dodenmaal bevindt zich nog een fries waarop een sfinx is afgebeeld, geflankeerd door leeuwen. Zij moesten het graf en de dode beschermen tegen het kwaad.

De inscriptie vertelt ons wie de overledene was: 'Marcus Traianius Gumattius, zoon van Gaisio, oudgediende van de ruiterafdeling der Afrikanen, heeft dit bij testament laten oprichten'. Gumattius is een Germaanse naam. De ruitereenheid der Afrikanen kwam ten tijde van de Bataafse opstand (70 na Chr.) naar Germania Inferior, de provincie waartoe Nederland in de Romeinse tijd behoorde. Hier werden nieuwe manschappen gerecruteerd, waaronder waarschijnlijk Gumattius. Na zijn diensttijd kreeg hij het Romeinse burgerrecht, wat op te maken is uit zijn driedelige naam.

Vervaardigingsjaar

van 98 tot 150

Periode

• van 98 tot 150

Omschrijving

In ons land zijn enkele tientallen grafstenen uit de Romeinse tijd teruggevonden. Deze steen is bewaard gebleven doordat hij ingemetseld was in de kerktoren van Dodewaard. Afgebeeld is de dode die op een rustbed ligt te eten. Aan zijn voeten staat een bediende. Het dodenmaal is een vaak voorkomende afbeelding op grafstenen. Boven dit dodenmaal bevindt zich nog een fries waarop een sfinx is afgebeeld, geflankeerd door leeuwen. Zij moesten het graf en de dode beschermen tegen het kwaad. De inscriptie vertelt ons wie de overledene was: ''Marcus Traianius Gumattius, zoon van Gaisio, oudgediende van de ruiterafdeling der Afrikanen, heeft dit bij testament laten oprichten''. Gumattius is een Germaanse naam. De ruitereenheid der Afrikanen kwam ten tijde van de Bataafse opstand (70 na Chr.) naar Germania Inferior, de provincie waartoe Nederland in de Romeinse tijd behoorde. Hier werden nieuwe manschappen gerecruteerd, waaronder waarschijnlijk Gumattius. Na zijn diensttijd kreeg hij het Romeinse burgerrecht, wat op te maken is uit zijn driedelige naam.

Type object

grafstenen

Afmetingen

• hoogte: 144 cm; breedte: 100 cm; diepte: 12 cm

Collectie

Archeologische vondsten uit Nederland

Instelling

• Rijksmuseum van Oudheden

Bron

• signatuur: Dd 1863 (grafsteen; romeins), Rijksmuseum van Oudheden, Leiden

Copyright

voor informatie: Rijksmuseum van Oudheden, Leiden

Trefwoord

• Gelderland
• Neder-Betuwe
• Dodewaard