Door P.T. (Piet) Klant

“Ze konden het niet geloven de Schagenaars op 10 mei 1940. We waren toch altijd neutraal? Daar stonden ze - een grote groep inwoners. Samen voor de drukkerij van Trapman, de uitgever van de Schager Courant. ’s-Morgens om 4 uur. Het stond duidelijk op de bulletins. Oorlog! Spontaan werd door de wachtmeester (rijkspolitie) Holema het Wilhelmus aangeheven. Iedereen zong luidkeels mee. We zouden ze wel krijgen die Duitsers. We zouden ze eens een ‘poepie’ laten ruiken.
De Duitse vliegtuigen waren hoorbaar, evenals het afweergeschut in Den Helder. Allemaal wolkjes van ontploffende granaten en de mensen maar denken dat elk wolkje een aangeschoten vliegtuig was.

Binnen enkele dagen kwamen de bezettingstroepen. Vriendelijke soldaten in groen/grijze uniformen. Paarden, heel veel paarden en wagens. Veel kanonnnen. En verder alles wat bij een paraat leger hoorde.
Schagen en omgeving was een gebied waar Duitse troepen, die in de strijd waren geweest, weer op adem konden komen. Vijandelijkheden waren er niet en als dat toch gebeurde was dat ‘ondergronds’. Speldeprikken die meestal onderzocht werden door de Sicherheitsdienst en niet door de reguliere troepen. Schagen werd een permanente divisiestaf rijker. Er werden tientallen bunkers gebouwd in tuinen, in parken en op pleinen.

De verhoudingen werden wel onvriendelijker in de loop der tijd. De militairen werden toch wat nerveus. Niet in het minst door het geweldige luchtoverwicht dat de geallieerden kregen. Triest hoogtepunt was de ontploffing van de munitietrein, als gevolg van een geallieerde beschieting, op 12 september 1944. Ontzettend veel schade, maar gelukkig geen slachtoffers onder de inwoners van Schagen.

Dan de avond van 4 mei 1945. Om 20.00 uur begon ‘normaal’ de Sperrzeit, maar om half negen stonden er nog heel veel mensen op straat. De angst voor de bezetters overwon het echter toch nog een keer en een kwartier later waren de straten leeg. De volgende dag werden al de eerste voorbereidingen getroffen om de bevrijding te vieren. Het duurde echter nog tot 8 mei eer Schagen een Nederlandse luitenant in Canadese dienst op bezoek kreeg. Gedurende die drie dagen ervoor liepen én de Binnenlandse Strijdkrachten (BS) én de Deutsche Wehrmacht met volle bewapening rond. Het is goed afgelopen.”

P.T. (Piet) Klant (Schagen 1931) is een zeer actief amateur-historicus. De Tweede Wereldoorlog is een van zijn specialisaties.